ويژگي هاي مديريت و فرماندهي خلاق در سازمان هاي نظامي بر اساس تجارب دوران دفاع مقدس

نویسنده محمدرضا نوريصادقآبادي
چکیده: تحليل
دوران دفاع مقدس و حماسههاي ماندگار آن از منظر و ديدگاه خلاقيت و ابتكار
و تأثير آن بر پيروزي و كاميابيهاي عرصههاي مختلف جنگ، زماني
تحليلكننده را به حقيقت و كشف رمز و رازهاي واقعي بروز خلاقيت و ابتكار
عمل ميرساند كه مباني و اصول اعتقادي كه از آن به جهانبيني ياد ميشود،
به خوبي شناخته و موشكافي دقيق شده باشد. ويژگيهاي بارز جهانبيني الهي و
به خصوص فرهنگ شيعه در اسلام ناب محمدي، از انسانها، ميتواند الگوها و
اسطورههايي ماندگار بر جاي گذارد.
عرصه دفاع مقدس برگ زريني از تاريخ
سراسر افتخار انقلاب اسلامي است كه در آن ارادة حقتعالي به دست شايسته
مرداني آهنينعزم و خستگيناپذير تحقق يابد كه همه چيز خود را در طبق اخلاص
گذاشته، كمر همت به بندگي خداوند بسته بودند به كارزاري حيرتآور تبديل شد
كه سراسر خلاقيت و ابتكار بود و اين همه حاصل نشد مگر به واسطه پيدا نمودن
صبغه الهي كه برترين رنگهاست. بنابراين شناخت ويژگيهاي فرمانده كل قوا
حضرت روح الله(ره) به عنوان الگوي راستين و رهبر واقعي فرماندهان جنگ
زاويه خوش منظري است كه از اين نگاه ميتوان به ويژگيهاي فرماندهان جنگ پي
برد و شاخصهاي خلاقيت و ابتكار را به صورت ريشهاي مطالعه نمود.
شناخت ويژگيهاي رفتاري فرماندهان و مديران جنگ كه متأثر از مكتب حياتبخش اسلام ميباشد، تعريف و فرايند جديدي از خلاقيت و نوآوري را ترسيم ميكند كه با رويههاي قبلي كه ساير انديشمندان به آن اعتقاد دارند و در كتابها و مقالات خود به آنها اشاره نمودهاند، متفاوت بوده، باب جديدي را در نگرش به خلاقيت فراروي ما قرار ميدهد.
فرايند خلاقيت در دورا ن دفاع مقدس: اين فرايند مراحلي دارد كه ميتوان آنها را به صورت ذيل فهرست نمود:
1ـ نيت 2ـ توكل 3ـ اعتماد به نفس 4ـ تلاش و سعي وافر 5ـ دعا و نيايش و پيوند با مبدأ و غايت هستي 6ـ تحمل سختيها و رنجها 7ـ استمرار در تلاشها و بهرهگيري از كليه امكانات 8ـ نااميد نشدن و اعتقاد به اينكه شكست در فرهنگ امام حسين معني ندارد 9ـ ظهور فرج و در آغوش كشيدن پيروزي 10ـ رسيدن به خلاقيت و نوآوري و نبوغ فكري، عملي، ذهني و رفتاري با شناخت فرايند خلاقيت ارائه شده تلقي ميگردد.
ميتوان به موانع و عوامل مزاحم ظهور و تجلي
خلاقيت كه از آن ميتوان به خلاقيت ديني و ارزشي ياد نمود به آساني پي برد
كه متناسب با چارچوب محدود مقاله به صورت فهرستوار به برخي از اين موانع
در سازمانهاي نظامي اشاره ميشود كه مديران و فرماندهان با تقويت و شناخت
عوامل بروز خلاقيت در واقع خواهند توانست به موانع بروز اين سهم در سازمان
فائق آمده، سازمان را همواره پويا، با نشاط و سرشار از خلاقيت حفظ نمايند.
خلاقيتي كه توانست بر وحشيگري اروندرود غلبه كند و عمليات در شب را
فرماندهي نمايد و اسطوره ماندگار و جاوداني از هشت سال دفاع مقدس براي
نسلهاي بعد و جهانيان ارائه نمايد. در عصري كه دنيا به موشكهاي اگزوسه،
هواپيماهاي عمود پرواز و طراحيهاي خود افتخار ميكرد، اين الگوي خلاقيت و
فرايند آن توانست همچون قدرت الهي را نشان دهد كه «بيده الملك و اذا اراد
بشي يقول له كن فيكون ».
کلید واژه: خلاقيت،
خلاقيت علمي، خلاقيت ذهني، فرايند خلاقيت، ويژگيهاي مديران در هشت سال
دفاع مقدس، ويژگي هاي فرماندهان در هشت سال دفاع مقدس، موانع خلاقيت
منبع مركز ملي اسناد دفاع مقدس