حادثۀ منا، مرگ بارترین و غم‌انگیزترین حادثه در تاریخ حج است
حاج حسن حسینی در گفت‌و‌گو با خبرنگار نويد شاهد ايلام پس از اظهار همدردی با خانوادۀ شهدای حادثۀ منا و عرض تسلیت به ملت ایران در مورد روزشمار این فاجعۀ تلخ این گونه گفت: فاجعه منا در ۲ مهرماه ۱۳۹۴ برابر با ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ میلادی و ۱۰ ذیحجه ۱۴۳۶ قمری همزمان با عید قربان در مراسم رمی جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقۀ منا، شهر مکه، عربستان سعودی رخ داد. ازدحام حجاج باعث کشته شدن دست‌کم ۲٬۲۳۶ نفر شد. هنوز آمار دقیق تلفات این حادثه رسماً اعلام نشده است. مقامات رسمی عربستان دو روز پس از وقوع حادثه تعداد جانباختگان را ۷۶۹ نفر اعلام کردند. براساس مجموع آمار استخراج شده از گزارش‌های جداگانۀ کشورها، تعداد فعلی جانباختگان ۲٬۴۳۱ نفر است. این تلفات جانی که به دلیل سقوط جرثقیل در محوطۀ مسجدالحرام و ازدحام جمعیت در رمی جمرات در منا رخ داد به سرعت در مطبوعات جهان و جهان اسلام بازتاب یافت و به جنگ رسانه‌‌ای شدیدی میان رسانه‌‌های عربستان سعودی و ایران انجامید و در نهایت موجب کاهش شدید روابط دیپلماتیک بین دو کشور گردید.
بیشترین آمار شهداي اين حادثه تعلق به كشور ايران دارد
حسینی اظهار داشت: از آنجایی که بیشترین آمار شهدا در این حادثه به کشور ایران تعلق داشت ما را به این حکم رهنمون می‌کند که این حادثه از طرف کشور عربستان کاملاً عمدی بوده و هدف ضربه زدن به نظام جمهوری اسلامی ایران بوده است.
وي گفت: تعداد جانباختگان ایرانی در این حادثه ۴۶۴ نفر اعلام شده که تمامی مفقودان حادثه تا تاریخ ۱۶ دی‌ماه ۱۳۹۴ شناسایی شدند و ۴۲ قربانی دیگر در قبورالشهدای مکه دفن شده‌اند. در پی این حادثه، سه روز عزای عمومی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی سیدعلی خامنه‌ای(مدظله العالی) در ایران اعلام شد. این حادثه منجر به برآشفتگی طایفه‌ای بین دو دشمن منطقه، عربستان سنی و ایران شیعه شد که یکی از دلایل اساسی این برآشفتگی روابط، نا آرامی‌های خاورمیانه مانند جنگ داخلی سوریه و جنگ داخلی یمن بوده است. ایران با ۴۶۴ جانباخته، بیشترین شهید شناسایی‌شده را در آسیا داشته است. براساس آمار به دست آمده، مالی با ۳۱۲، نیجریه با ۲۷۴، مصر با ۱۹۰، بنگلادش با ۱۳۷ و اندونزی با ۱۲۹ جانباخته پس از ایران بیشترین تلفات را داشته‌اند.
حكام سعودي عامل اصلي اين فاجعه
نمایندۀ ولی فقیه در ادامۀ سخنانش به پیام معظم رهبر معظم انقلاب اسلامی سیدعلی خامنه‌ای اشاره کرد: سید علی خامنه‌ای در پیامی در آستانه فرا رسیدن موسم حج در ۱۵ شهریورماه ۱۳۹۵ با مقصر خواندن حکام سعودی در این فاجعه، از ممانعت مسئولان سعودی در تشکیل هیئت حقیقت‌یاب بینالملل اسلامی برای آشکار شدن زوایای پنهان این فاجعه انتقاد کرد و از مسلمانان خواست واقعیت هتاک، بی‌ایمان و وابسته حکام سعودی را بشناسند و به خاطر جنایاتی که در جهان اسلامی به بار آوردند گریبان آنها را رها نکنند و فکری به حال مدیریت حرمین شریفین و مسئلۀ حج بکنند و حکام سعودی را شجرۀ ملعونه خطاب کردند.
به اعتقاد این روحانی معزز؛ این حادثه تنش دیپلماتی بین تهران و ریاض را بیشتر کرد و قطع روابط و تحریم حج در سال 1395 را در پی داشت. این اقدام و قضیۀ یمن دست به دست هم دادند تا ایران و عربستان به توافق نرسند؛ فلذا قصه تحت تأثیر روابط سیاسی است.
وي افزود: مدل نظام سیاسی عربستان که بر نوعی نظام پادشاهی وراثتی رانتیر (تحصیلدار) مبتنی است، پیامدهایی از قبیل بی‌‌اهمیتی به اصل فاجعه، عدم پاسخگویی، استیلای رسانه‌‌ای و دیپلماسی مبتنی بر تهدید و تطمیع را به دنبال داشته و ساختار دو رکنی قدرت (دیانت و سیاست) موجب مشروعیت‌‌سازی و برخورد ایدئولوژیک با حادثه شده است. همچنین پیوندهای استراتژیک غرب با آل‌سعود، موجب همگرایی رسانه‌‌های غربی با دولت در بازتاب این حادثه گردیده است. البته اثرگذاری برخی از متغیرهای موجود در زمان حادثه، همچون جنگهای یمن و سوریه و چالش‌‌‌های ناشی از انتقال قدرت را نباید نادیده گرفت.
احقاق حقوق بازماندگان و قربانيان فاجعه منا
نمایندۀ ولی فقیه ضمن اظهار تأسف و همدردی برای خانوادۀ شهدای منا گفت: احقاق حقوق بازماندگان قربانیان از بحث‌‌های قابل توجه به شمار می‌‌آید. در ارزیابی واقع بینانه احقاق حقوق بازماندگان و خانواده قربانیان، مبتنی بر ظرفیت‌‌های حقوق داخلی و حقوق بینالملل است. از این رو، حقوق بازماندگان قربانیان فاجعۀ منا در چند عرصه قابل پیگیری خواهد بود: از طریق توسل به ظرفیت عهدنامۀ مودّت 1308 میان ایران و سرزمین حجاز، توسل به کنوانسیون 2003 یونسکو دربارۀ صیانت از میراث فرهنگی ناملموس جهانی و نیز استناد به قانون شبه جرم خارجیان در آمریکا که مورد نقض حقوق بشر در فاجعۀ منا، تخلف از حقوق بینالملل عرفی است.
