مشوقم برای نویسندگی شهدا بودند

به گزارش نويد شاهد ايلام؛ جنگ بخشی از حافظۀ تاریخی نسل ما را از آن خود کرده است. پس طبیعی است که جای پای دورانی را که به دفاع مقدس می‌شناسیم، در ادبیات ببینیم. نویسندگان زن نیز به سهم خود در این وادی، آثاری را عرضه کرده‌اند. پس از دفاع‌مقدس در بخش خاطره‌نویسی پیشرفت قابل توجهی دیده شد. انواع ادبی شعر، خاطره، داستان و تاریخ شفاهی با ترسیم اتفاقات و حوادث آن روزها درک ملموس‌تری از دفاع را برای نسل امروزی فراهم آورده‌است. نوید شاهد این بار در ماه مبارک رمضان به سراغ یکی از نویسندگان جوان حوزۀ دفاع مقدس به نام میترا کمالی‌فر رفته است. او دارای مدرک تحصیلی سطح دوم علوم حوزوی و کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی، اهل و ساکن شهر ایلام است که در این راستا خوش درخشیده است. شرح مصاحبه با وي را در ذیل می‌خوانیم.

کمالی‌فر ضمن عرض تبریک و تهنیت به مناسبت شروع ماه مبارک رمضان، این ماه را ماه خودسازی برای مردم علی‌الخصوص صاحب قلمان دانست و گفت: نویسندگان دفاع مقدس باید با تبعیت از سبک زندگی شهدا در این ماه الگویی برای سایرین باشند. این ماه فرصت خوبي است تا در حوزۀ ایثار و شهادت بیشتر کار کنیم مخصوصاً سیر در زندگی شهدایی که ماه رمضان با زبان روزه در سنگر جهاد با نفس و جهاد با دشمن شهید شدند.
وی در خصوص آغاز فعالیتش در حوزۀ نویسندگی گفت: از سال 1389 نویسندگی را با جمع‌آوری خاطرات سردار شهید؛ علی غیوری‌زاده فرماندۀ گردان 503 شهید بهشتی شروع کردم. حضور در مناطق عملیاتی و جو معنوی که بر آنجا حاکم بود و شنیدن خاطرات شهدا سال‌ها قبل من را وارد وادی شاعری کرده بود که بعدها به دلیل شخصیت جذاب شهید غیوری‌زاده، تصمیم گرفتم خاطرات این سردار نام‌آشنای ایلامی را جمع‌آوری کنم و سال 1390 در قالب کتابی با عنوان «سربدارانی که سردار شدند» توسط مرکز حفظ آثار سپاه ایلام چاپ شد.

مشوقم برای نویسندگی شهدا بودند

کمالی‌فر اظهار داشت: مشوق من برای نوشتن همواره شهدا بوده‌اند و هنوز هم آنها راه را نشانم می‌دهند. تأثیر معنوی شهدا در زندگی من بسیار زیاد بوده است به طوری که آنها همیشه من را به موضوعات جدیدتر رهنمون هستند.

موضوع اصلی آثار

وی افزود: موضوع اصلی آثار من جنگ تحمیلی است. آثاری که تا به حال چاپ شده‌اند عبارتند از: کتاب سربدارانی که سردار شدند؛ (خاطرات شهید علی غیوری‌زاده)، کتاب به نام مادر؛ (زندگینامۀ داستانی شش نفر از همسران شهدا که دارای یک فرزند هستند و عمرشان را وقف فرزند شهید کرده‌اند)، مجموعۀ 8 جلدی فرشته‌های بی‌نشان؛ (زندگینامۀ داستانی همسران و مادران شهدا)،کتاب فانوس‌های معابر؛ (خاطرات سردار شهید غلامرضا ملاحی فرماندۀ طرح وعملیات لشکر 11 امیرالمومنین (ع))، کتاب بابای بهار؛ (شرحی کامل‌تر از خاطرات شهید غلامرضا ملاحی)، کتاب آیه‌های مهربانی؛ (خاطرات هفت نفر از زنان امدادگر ایلام در دوران پرافتخار دفاع مقدس)، رمان عشق پایدار؛ (داستان زندگی آزادۀ سرافراز غلامحسین جوزیان)، کتاب آموزگار فداکار؛ (خاطرات معلم شهید حجت‌اله گوهری).

نویسندگی شغل نیست وظیفه است

کمالی همچنین تأکید کرد: جاذبۀ شهدا، الگوگیری از شهدا و سبک زندگی شهدا باعث شد من وارد موضوع دفاع مقدس شوم. نویسندگی را به عنوان شغل انتخاب نکرده‌ام چون اگر دنبال شغل بودم شرایط بهتری برایم فراهم بود. من نویسندگی را سیر و سلوکی عارفانه می‌دانم. وقتی از شهیدی می‌نویسم شهید استاد است و من شاگرد، او فرمانده است و من سرباز، در محضر شهید می‌نشینم و از او می‌آموزم چگونه زیستن را و اگر لطف آنها نباشد من کاری از پیش نمی‌برم و همواره به آنها می‌گویم:
ما بدان مقصد عالی نتوانیم رسید     هم مگر پیش نهد لطف شما گامی چند.

زمان نگارش کتاب

وقتی از خانم کمالی‌فر پرسیدیم برای نگارش هر کتاب چقدر وقت می‌گذاری گفت: اگر تمام طول عمرمان را برای شهدا و سیر در زندگی و خاطرات آنها وقت بگذاریم کم است. اما در این خصوص باید بگویم برای نگارش هر کتاب نمی‌شود زمان دقیقی را مشخص کرد نوشتن کتاب گاهی یکسال گاهی هم بیشتر طول می‌کشد و مهم‌تر از آن اینکه برای چاپ یک کتاب گاهی اوقات تا سه سال باید منتظر بود.

همۀ کتاب‌هایم را دوست دارم

خانم کمالی‌فر در خصوص اینکه کدام کتابش را بیشتر از همه دوس دارد گفت: من همۀ کتاب‌هایم را دوست دارم به عنوان مثال وقتی پای صحبت مادران شهدا می‌نشینم انگار روضه برایم می‌خوانند، مادری که با شوق و ذوق از فرزند شجاعش می‌گوید، از کودکی و شیرین زبانی‌اش، از مدرسه رفتنش، قد کشیدنش، روزهای خوش زندگی‌اش ، عاشق شدنش، شهادتش و ... . چیزی که مهم است این است که چه چیزی باعث شد این مادر از فرزندش بگذرد...وقتی با همسران شهدا و جانبازان هم‌کلام می‌شوم عشق واقعی را می‌بینم، عشقی بالاتر و شیرین‌تر ار تمام افسانه‌ها و حقیقت‌های عاشقانۀ تاریخ، لیلی‌ها و شیرین‌ها و زلیخاهای تاریخ سر تعظیم در برابر عظمت عشق همسران شهدا و جانبازان فرو می‌آورند.
وقتی همرزمان شهدا از یاران سفرکرده‌شان سخن می‌گویند و اشک می‌ریزند انسان را به خدا نزدیک می‌کنند، وقتی زنان امدادگر سخن می‌گویند معنی واقعی زن را برایم تفسیر می‌کنند، پس نمی‌شود گفت کدام اثر را بیشتر دوست دارم اما از نظر سبک نوشتن بیشتر به رمان علاقه دارم و اگر خدا توفیق بدهد از این به بعد می‌خواهم در این زمینه کار کنم.
فقط عاشقان بنویسند
کمالی‌فر معتقد است: هر کس که می‌خواهد از دفاع مقدس بنویسد باید با عشق وارد این وادی شود چون اگر غیر از این باشد در نیمۀ این راه سخت خسته می‌شود. ما به نویسندگان بیشتری نیاز داریم خیلی دیر شروع کرده‌ایم اکثر مادران و پدران شهدا به خاطر کهولت سن دار فانی را وداع گفته‌اند. در همین یکی-دو سال در ایلام خودمان تعداد زیادی از رزمندگان سال‌های دفاع مقدس به شهدا پیوستند و ناگفته‌های زیادی را با خود بردند، در بیست سال آینده کمتر بازمانده‌ای از جنگ داریم که بتواند از آن سال‌ها بگوید پس وقتمان کم است به گفتۀی امام راحل: «این جنگ یک گنج است آیا خواهیم توانست این گنج را استخراج کنیم یا نه؟ این هنر ماست که بتوانیم استخراج کنیم.»

آموزش و نوشتن

وی تصریح کرد: عده‌ای معتقدند که نویسندگی ذاتی است یعنی باید نویسنده استعداد نوشتن داشته باشد. اما از نظر من علاوه بر این موضوع باز به آموزش هم نیاز هست. من در کارگاه‌‌های آموزشی که پیشتر در این راستا در شهر ایلام برگزار شده شرکت کردم.
آثار من توسط انتشارات سوره‌های عشق وابسته به سپاه امیرالمؤمنین(ع)، با همکاری و حمایت مرکز حفظ آثار سپاه امیرالمؤمنین(ع) و اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس ایلام چاپ می‌شوند. در حال حاضر کتاب خاطرات معلم شهید؛ علی‌محمد جمال‌الدینی (شهید شاخص فرهنگیان کشور در سال 1399) که به قلم خودم هست و در مرحلۀ ویراستاری قرار دارد.

دنبال موضوعات ناب باشیم

از نظر خانم کمالی‌فر موضوعات ناب در حوزۀ دفاع مقدس باعث جذب مخاطب می‌شود او می‌گوید: نویسندگان ما دنبال موضوعات ناب بروند. در کوچه پس کوچه‌های شهر ایلام کسانی هستند که یک دنیا حرف‌ ناگفته از جنگ دارند. نویسندگان ما باید آنها را کشف کنند و ناگفته‌هایشان را بر صفحۀ کاغذ بنگارند، سخنانشان، راهشان و هدفشان بهترین الگو برای حال و آیندگان خواهد بود.

ترویج فرهنگ ایثار و شهادت

وی ادامه داد: اما در زمینۀ ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، مسئولین بیشتر باید کار کنند باید فرهنگ ایثار و شهادت را بشناسانند، باید شهید و جانباز و رزمنده را معرفی کنند و درست هم معرفی کنند. در ایلام ما به نظرم هنوز آن طور که باید این کار انجام نشده است. عده‌ای از نویسندگان ما وقت گذاشته، زحمت کشیده و کتابی را نوشته‌اند که اتفاقاً آرم پنج اداره هم روی کتاب است که مثلاً با حمایت این پنج اداره کتاب چاپ شده بعد تعداد ده یا بیست جلد از کتاب را چاپ کرده‌اند! اگر اینها کمک کرده‌اند خوب چرا چاپ نمی‌کنید اگر کمک نکرده‌اند چرا آرم آنها روی کتاب است؟! هدف نویسنده واقعاً ترویج فرهنگ ایثار و شهادت بوده اما به هدفش به طور کامل نرسیده.

و اما حرف آخر...

میترا کمالی‌فر ضمن آرزوی موفقیت برای نویسندگان گفت: نویسندگان زن در عرصۀ ادبیات داستانی دفاع‌مقدس به دلیل برخورداری از نثری عاطفی، دارای جایگاه ویژه‌ای هستند. در این دسته از آثار، به خاطر بهره‌گیری از عنصر خیال می‌توان به شکل بارزتری، شاهد خلق شخصیت‌های زن ماندگار در عرصۀ دفاع مقدس شد. برای پیشرفت ادبیات دفاع مقدس باید نویسندگان را حمایت کنیم. نسل امروز و فردای ما باید از وقایع هشت سال جنگ تحمیلی، سیرۀ شهدا و سبک زندگی آنان مطلع باشند تا بتوانند با الگوپذیری از آنها یک زندگی اسلامی را در پیش گیرند پس کتب دفاع مقدس می‌توانند در این راستا نقش مؤثری داشته باشند بیایید با حمایت از این آثار راه پیشرفت و ترقی در این نوع از ادبیات را هموار کنیم.